Home

Janna van der Meer is dichter fan de moanne july 2025 by RIXT. Har earste moannegedicht is fier fuort.

fier fuort

troch koele skaden fan foarhinne
bange beammen keunstich snoeid
sprutend út langstme nei
smûk en wissichheid

de brede oseaan fan no
griist my mei wylde tosken oan
flybket sâlt en skroeit
op ’t blikkerjende sân

safolle leaver flanearje ik
yn dy beheinde tún
brek takken fan do witst noch wol
blêdzje mei stappen
myn fuotten in album
drek trêdzjend
rikt myn hals

net te fier

Yn it moanneljocht: L’Univers du voyeur

By L’Univers du voyeur fan Tryntsje van der Veer.

Yn 2022 waard Rixt frege om oan te heakjen by in projekt dêr’t de skilder Kor Onclin (1918-2003), dy’t ek terapeut wie, yn it ljocht setten waard. Der soe dat jier yn paviljoen Obe in útstalling fan syn wurk komme, omliste mei kulturele aktiviteiten. Ik haw my daliks oanmeld. Syn kleurrike skilderijen rôpen in ferskaat oan emoasjes op. Geregeld wie de tematyk dreech.
By in fjouwertal skilderijen skreau ik in Frysk fers mei in Nederlânske oersetting. Ien derfan waard útkeazen om yn de útstalling tusken de skilderijen te hingjen: L’ Univers du voyeur. De titel ferwiist nei syn skilderijen L’ Univers du poète I en II.

Myn fers kaam njonken ‘Snake Riding’ te hingen, in grut kleurich oaljeferve skilderij op doek út 1987. Mei tastimming fan Marleen Onclin fan it bestjoer fan de Stichting Kor Onclin wurdt it hjir ôfbylde. It is in abstrakte en dynamyske foarstelling, weagjend fan rjochts-ûnder nei links-boppe, yn in kleurespektrum fan read-giel nei blau-wyt, omliste troch donkere tinten. It is libben, mei in kronkeljende slange, mei wêzens, eagen. Myn fers omfettet ek in flecht oan assosjaasjes, ynklusyf ferwizings nei syn totale oeuvre.

Kor Onclin syn wurk is gjin maklike kost, it is konfrontearjend. It giet oer libben, dea en hjir oer gif, tsjingif, rêding, oerlibje. Tiidleaze temata, oansprekkend ferbylde en aktueel yn it hjoeddeistige tiidrek.

Ik bewarje waarme oantinkens oan dit RIXT-projekt yn gearwurking mei de Stichting Kor Onclin, oan de moaie útstalling yn Obe, mei in feestlike iepening en in dichtjûn letter yn it trajekt yn ’e mande mei oare dichters út Ljouwert en omkriten. Derom set ik graach sawol de yn Ljouwert berne Kor Onclin, syn skilderijen as myn gedicht dêroer nochris yn it ljocht.

https://koronclin.com/
https://rixt.frl/2022/04/04/1-ferwundering-en-feruntresting-kor-onclin/

 

 

 

‘l Univers du voyeur

nea seach ik dy nearne moete ik dy
op kleurige doeken fol wêzens yn
wêzens boartsjend op jakobsljedders
ferpakte partsjes mei strapatsen

nea hearde ik dyn namme dy’t dûnset
my meitroant nei dyn fantasij wreed
kâld en lilk dan wer leaflik skrúten
ik stap tebek ferbjustere en wachtsje

nea lies ik dyn wurden as savant
de hielmaster dy’t my wifkje lit
syn wûndere wrâld omfetsje fan
streake lichems yn ferve en kryt

nea nearne seach ik dyn slangewêzens
út de ierde oprispjen dy’t inoar omwuollen
yn myn holle betiizje triedden it ramt
dochs aloan wurdt it tinken ljochter

 

‘l Univers du voyeur

nooit zag ik je nergens trof ik je
op kleurige doeken vol wezens in
wezens spelend op jakobsladders
verpakte deeltjes met strapatsen

nooit hoorde ik je naam die danst
mij meetroont naar je fantasie wreed
koud en lelijk dan weer lieflijk verlegen
ik stap naar achter verbijsterd en wacht

nooit las ik je woorden als wetende
de heelmeester die mij laat aarzelen
zijn wonderlijke wereld omvatten van gestreelde lichamen in verf en krijt

nee nergens zag ik je slangenwezens
uit de aarde braken die elkaar omwonden
in mijn hoofd verwarren draden het kader
toch wordt alsmaar het denken lichter

 

Tryntsje van der Veer is dichter fan de moanne juny 2025 by RIXT Har earste moannegedicht is ‘geandewei’.

 

 

geandewei

yn skowend perspektyf
leit it leechlân derhinne
omgurde tôgje ik de lêst
fan lang ferfleine tiden

einleas is it skier fan rein
losskuord ik út sompich fean
de skurve klean en bûgde stêf
mei dridze beklibbe

tinzen hâlde my geande
wetterlopen wize it paad
stramme skonken libje
yn it foarútsjoch fan hichten

sinne noch moanne deare
witwêrsanne myn sliepstee
ljeppend dan wer knoffeljend
ûnderweis nei wrâldsein

fierder is it as de berchrêch
en stêd fan mantels en skulpen
tichterby brocht it my
de wyn sil it lêste drûgje

Yn it moanneljocht: Plagiaat yn de Beat

Dit gedicht fan Christa Niklewicz, har twadde moannegedicht fan maaie 2025, is gearstald by “Fryske BeatPoezij” yn poadium Neushoorn yn Ljouwert op 16 novimber 2022. Hjirfoar haw ik út de foardrachten fan Joël Hut, Jens de Vries, Gabriëlle Terpstra, Hindirk Hannema, Alwin van der Toorn en Lubbert Jan de Vries én de presintaasje fan Arjan Hut (foardragend út de blomlêzing Eigentrieds fan Lubbert Jan de Vries) foar my bepalende sinnen opskreaun en brûkt, in bytsje wiksele en it resultaat dy jûns foardroegen. Publisearre yn Petrichor yn maaie 2023. Foardroegen op Vurige Tongen Jubileum Editie 2023 yn Ruigoord, Amsterdam.

It gedicht is yn oarsprong ûntstien troch ferbining. Eat wat moeiteleas ûntstean kin, mar wat we somtiden ek yngewikkeld meitsje kinne. Op ynhâld fynt der in nijsgjirrige dialooch plak dy’t ûnder oare fertrouwen yn him hat. Ek as it libben minder florisant is.

 

 

Plagiaat yn de Beat

Hast gjin idee, dat
Gean fuort
Om de wrâld hjir te begripen
Dan komst betiid
En te let tagelyk
Wachtsje geduldich, of doch it net
Witst, wy ferstjerre elke nacht
Krekt as gedichten dy’t net foardroegen wurde
Mar elke krisis hat ek in siedsje
Krekt as ûngemaklike earmtakke-orgasmes
En watsto nettsjinsteande dy krisis
Foar eagen hast
Moatst feroarje
Sûnder beheining
Ék mei neils yn dyn fleis
Jimi Hendrix, Jesus, myn beppe
En freon
Dat wy hjir binne
Betsjut dat wy it makke ha

 

 

 

Bearput is Christa Niklewicz har moannegedicht fan maaie 2025 by RIXT.

Bearput

Holle, hert en búk
Holle makket wurden
Hert jout enerzjy
Búk lit witte

Dat it net inkeld de tinzen of de passy binne
Dêr’t skippen mei thúskomme
Mar ek it kompas
En dêr it fertrouwen yn

Soms sliept ien
Soms is it lijen of
Inkeld koarte panyk
Draaft ien fan trijen troch

Tsjustere see
Unwis fiergesicht
Mei hope leauwen en leafde
Befarre sy de bearput

 

 

 

Simon Oosting is RIXT-moannedichter fan maart 2025.

Syn twadde moannegedicht is Op ‘e grins.  Sjoch ek de ynlieding by Oosting syn earste moannegedicht.

 

Op ’e grins

i) (oer Sina)

wat de âlde dichter sei
griis en brún it lân en
grêven lâns de diken
en oeral in oertal
fan minsken

ii) (love tesliten)

sy wie ien fan ’e hippys
fan sixty-eight
mei linten oan ’e rok en
in bân om it hier
dat frij wie as har

love no war

no

no is sy in loaie lape
op in elektryske fyts
dy’t my tabyt dat ik
har yn ’e wei rin
mei myn koffers op har paad

tesliten
love

no is

no is
in akelik smel grinsflak
tusken doe en letter

no is
no love

iii) (ûnwissigensprinsipe)

de trein gie nei Leien
en as ik
kat yn ’e doaze
sitten bleaun wie
hie ik it ferline yngien

no stap ik Schiphol út
en Sina yn

 

iv) (prosesje)

sa’t wy reizgje sa libje wy
dêr’t wy binne binne wy
de dingen
wat se ek mar binne

in plein it park
in leechrûn doarp
in pake dy’t oer Mao sjongt
en spilet op de erhu
de timpel fan ’e slang

komme yn prosesje foarby

oaren steane by de ferbeane stêd
yn rigen fan wol oardel kilometer

v) (Schrödinger’s kat)

de kat fan Schrödinger wennet by ús
hy krûpt my om ’e skonken

 

vi) (diamonds and rust)

wat ea koal wie waard diamant
wat blinkend metaal is wurdt rust

 

vii) (sublimaasje)

op ’e grins fan iis en damp is gjin wetter
en sa bestiet it no net yn ’e sublimaasje fan doe nei dan

no is in dream

 

viii) (stasjon Qinghe)

de twa folle in automaat mei
wetter kola kâlde tee
de fleskes hellet ien

it iene nei it oare

út de doaskes
de oar hat in pinne en skriuwt
op in reepke papier
foar elts fleske

in teken

ix) (by Zhangjiakou)

tusken tradysje en moderniteit
rinne de doarpen leech
en is een harder bliid
mei in sûkeladereep

 

x) (Beijing nijjier)

de slang
syn lampionnen binne as ballonnen
fongen op de tûzenen balkonnen

fan wolkekrabbers
op ’e
skyline fan ’e stêd

wy bivakkearje op ús line
dy’t sa wy witte
net stil stiet
en skoot de kant út
fan de wolkekrabbers
ûnmiskenber tichterby
komme de grêfsarken
lâns de diken fan
it grize en brune lân

no is dan is dêr
it lêste pleisterplak

fan de kat