Oade oan de ko

Wat sizze de ko, de boer en de boarger?

Pilot ‘Oade oan de ko’ yn Turns

Twa Fryske molkfeehâlders, de firma’s Schaap en De Boer yn Turns, dogge mei oan in pilotprojekt foar ‘Oade oan de ko’. Yn dizze pilot hawwe dichters en learlingen fan basisskoallen mei de ko en alle ferhalen deromhinne oan ‘e slach west.

Dichters op de pleats

De boeren binne keppele oan in dichter. Elmar Kuiper oan de boeren fan firma Schaap (Nelleke, Sjoerd en Jelmer) en Ytsje Hoekstra oan it molkfeebedriuw De Boer (Gerben, Wiebe en Auke-Ids). De dichters hawwe ûndersocht wat de hjoeddeiske relaasje tusken boer en ko is. Hoe stiet it derfoar mei de ko yn in tiid dat saken as stikstof, fosfaat, metaan, grûnwetterstannen, fersuorring en miljeu-easken foar ûnrêst en betizing soargje yn de sektor?

 

Ytsje Hoekstra

Feeboeren, har kij en de poëzy dêrfan

De dichters útfanhuzen inkele dagen op de pleats. Sy hawwe har ferdjippe yn de bedriuwsfiering, kultuer en skiednis van ‘harren’ boer. Sy holden har ek dwaande mei de aktuele dilemma’s yn de agraryske sektor. Dat smiet ferhalen en gedichten op. Learlingen fan de boppebou fan twa basisskoallen yn de omkriten, de Epema-skoalle yn Ysbrechtum en de Bonifacius-skoalle yn Reahûs, binne ek by it projekt belutsen. Sy hawwe op ekskurzje west nei de kij en fragen steld oan boer en boerinne. De bernegedichten binne ferwurke ta poëzyposters dy’t by de presintaasje op de pleatsen te sjen binne. De gedichten binne skreaun yn de memmetaal, oant no ta yn it Frysk, Nederlânsk en Ingelsk.

De presintaasje fan it projekt

Tongersdeitemiddei 15 desimber 2022 (fan 13.00 oant 17.00 oere) wurde de risseltaten fan dizze artistike pilot presintearre op beide pleatsen. Belangstellenden kinne dan sels sjen hoe’t it der mei de kij op de beide bedriuwen foarstiet. De poëzyposters hingje tusken de kij. It Frysk Film & Audio Argyf toant dêr in histoarysk oersicht fan bysûndere filmbylden fan kij op en om de pleats, dat de skiednis fan de Fryske feehâlderij beljochtet. De beide dichters sille op harren ûndersykslokaasje ferhaal dwaan en gedichten foardrage. Der kin ek rauwe molke preaun wurde.

In inisjatyf fan de Stifting Boer en Keunst

Oade oan de ko is it earste grutte projekt fan de Stifting Boer en Keunst dy’t har ta doel steld hat om keunst yn te setten om de ferbining tusken boer, boarger en plattelân te befoarderjen, troch romte foar ferbylding te meitsjen. It projekt is ûnderdiel fan IIS, it mienskipsprojekt fan Arcadia. IIS is in produksje fan Arcadia en Keunstwurk en wurdt mooglik makke troch Provinsje Fryslân, Prins Bernhard Cultuurfonds en Univé. IIS is in projekt mei in maatskiplike eftergrûn: hoe binne wy goede foarâlden foar de generaasjes nei ús? 

Elmar Kuiper

De stap nei in folle grutter projekt

Willy Bergsma, community art keunstner, hat it plan betocht en de útfiering dien.

Takom jier folget nei de pilot it gruttere projekt Oade oan de ko. Dan dogge der folle mear molkfeebedriuwen en dichters mei. Ek oare disiplines, njonken poëzy byldzjende keunst en teater, sille dan ynset wurde om de ferhalen fan de boer en de gedichten krêft by te setten en de ko op keunstsinnige wize út te ljochtsjen.

De titel ‘Oade oan de Ko’
De titel fan it projekt is ûntliend oan in dichtbondel fan Willem Abma. De nestor fan de Fryske poëzy hat in bysûndere bân mei de ko, dy’t foar him in mytyske betsjutting hat as fiedster fan de minsken. Yn syn bondel Oade oan de Ko (2013) stiet de ko sintraal, krekt as yn dit keunstprojekt.

————————————————————————————————————————

Datum: 15 desimber 2022
Lokaasje: Kilewierwei 1 en 2, 8632 WL, Turns
Tiid: 13.00-17.00 oere

Literêr Sirkwy op 16 desimber yn Drachten

IT LITERÊR SIRKWY – stimmen, lûden en tiden yn Drachten

 

Freedtejûn 16 desimber hâldt Dichterskollektyf RIXT wer in Literêr Sirkwy. Dizze kear yn Drachten, by kafee Marktzicht. Der trede sân dichters op en de poëzyband DOT WIER’UM bringt ferskate nûmers út de gedichtesyklus ‘Achterdyk’. In iepen poadium is der fansels ek wer, foar wa’t graach dichtwurk oan it publyk hearre litte wol.

Yn augustus siet RIXT mei in pear dichters in wike op it skriuwersarkje op de Feanhoop. Se hellen in projekt út de jierren 90 foar it ljocht. Doe waard yn alle Fryske gemeenten in Fryske dichter keppele oan in byldzjend keunstner. Dat smiet 32 nijsjirrige wurken fan byld en wurd op en dy waarden prachtich bibliofyl útjûn. Grutte nammen as Baukje Wytsma, Jan. J. Bijlsma, Willem van Althuis, Sjoerd de Vries en Gerrit Terpstra wiene dêr doe by belutsen. RIXT rôp dichters op om te reagearjen op de fraach: Hoe sjogge jimme mei de eagen fan no nei dy bylden en wurden fan doe? Guon dichters (Gerrit de Vries, Simon Oosting en Edwin de Groot) hawwe dêr ôfrûne simmer gehoar oan jûn en sille op dizze Literêre Sirkwy-jûn hearre litte hoe’t sy harren troch dy stimmen fan doe ynspirearje litte.

Dêrnjonken is Dichter fan Fryslân Sigrid Kingma yn Drachten fan de partij, lykas de jonge dichters Hindirk Hannema en Marije de Lange. Syds Wiersma ferbyldet mei de poëzyband DOT WIER’UM it libben en fiskerslatyn fan de âldste garnalefisker fan it Waad, fêstlein yn syn gedichtesyklus ‘Achterdyk’.

In jûn oer doe en no, mei in ryk ferskaat oan stimmen, lûden en tiden.

————————————————————————————————————————-

Datum: 16 desimber
Tiid: 20.00-22.00 oere
Plak: Kafee Marktzicht, Drachten (Oudeweg 14, 9203 AG)
Tagong: fergees
Dichters: Edwin de Groot, Hindirk Hannema, Sigrid Kingma, Marije de Lange, Simon Oosting, Gerrit de Vries, Syds Wiersma

Boekpresintaasje Hear fan ’e miggen op 29 oktober by Paviljoen MeM

Boekpresintaasje Hear fan ’e miggen op 29 oktober by Paviljoen MeM

Op in ûnbewenne eilân yn de Stille Oseaan stoart in fleantúch del. Oars net as in groep skoaljonges oerlibje it. Sûnder folwoeksenen moatte hja it sjen te roaien en it docht dan al gau bliken dat it fernislaachje fan ’e beskaving tin is.
William Golding debutearre yn 1954 mei it wrâldferneamde boek Hear fan ’e miggen. Oft it boek no in realistysk young adult-boek is of net, it bliuwt hoe dan ek in spannend en nijsgjirrich ferhaal. It boek ferskynt no, oerset troch Geart Tigchelaar, foar it earst yn it Frysk troch oersetter Geart Tigchelaar.
Op 29 oktober wurdt de oersetting presintearre by Paviljoen MeM yn Egypte (tichteby Bûtenpost). Tigchelaar sil net allinnich wat út it boek foarlêze, mar literatuerwittenskipper Tryntsje van der Steege set it boek yn in bredere kontekst. Teater/muzykgroep Bern fan MeM sil by it kampfjoer op it mysterieuze plak tusken it Poelepaad en De Swadde in pear sênes út it boek útbyldzje, sadat elkenien fielt hoe’t it is om op in ûnbewenne eilân húsmanje te moatten. Nei de boekpresintaasje begjint om 21:30 oere it programma fan de Nacht fan de Nacht.
Skriuwer, dichter en oersetter Geart Tigchelaar (1987) hat yn 2016 de Obe Postmapriis wûn foar syn oersetting fan Erik of it lyts ynsekteboek. De oersetting fan Hear fan ’e miggen is syn fyfde proaza-oersetting.

Dichterlik Moarre op 23 oktober 2022

Dichterlik Moarre op 23 oktober 2022

Streekdichter fan Noardeast-Fryslân, Geart Tigchelaar, organisearret in poëtyske middei op sneintemiddei 23 oktober yn De Stikel yn Moarre om 15:00 oere.
In ryk ferskaat oan dichters passearje de revu. Sa drage gemeentedichter fan Smellingerlân Katherine van der Velde, âld-Dongeradichter Akke Brouwer, oanstoarmjend talint Eelke Veltman en Streekdichter NEF Geart Tigchelaar op harren hiel eigen wize en taal alle fjouwer foar. Muzikale omlisting wurdt fersoarge troch Feike van der Zee.
Oan ’e ein fan de middei is der in iepen poadium. Oanmelde kin fia ynfo@wurdbyld.com. De tagong is fergees.
Geart Tigchelaar (1987) is ferline jier oansteld as Streekdichter fan Noardeast-Fryslân en oefenet dat amt twa jier lang út. Dêrby wol er de poëzy ûnder de oandacht bringe troch it inisjearjen fan ûnderskate projekten en poëzymiddeis.

Tegelpoëzy fan Geart Tigchelaar

TEGELPOËZY
STREEKDICHTER NOARDEAST-FRYSLÂN SPUITET YN ELK DOARP IN GEDICHT OP ’E STOEPE

De ôfrûne dagen hat Streekdichter fan Noardeast-Fryslân, Geart Tigchelaar, yn alle doarpen fan de gemeente mei krytspray in gedicht oanbrocht. Yn totaal hat er tsien gedichten – sawol Frysk as Nederlânsk – yn de fytstas meinommen. De gedichten binne fjouwerrigelich en passe presys op in stoeptegel, fandêr de namme fan it projekt: Tegelpoëzy.
It idee is om op in ûnferwachte en leechdrompelige wize minsken yn kontakt komme te litten mei poëzy. Want wa seit dat poëzy dreech wêze moat en allinnich mar yn in boek te lêzen is? De dichter ropt elkenien op om derop út te gean en alle tsien gedichten te finen. Op de sosjale media kin elk hashtag #tegelpoëzy brûke.
Geart Tigchelaar (1987) is ferline jier oansteld as Streekdichter fan Noardeast-Fryslân en oefenet dat amt twa jier lang út. Dêrby wol er de poëzy ûnder de oandacht bringe troch it inisjearjen fan ûnderskate projekten. Sa stiet er ek elke lêste woansdei fan ’e moanne op de merk yn Dokkum mei it projekt ‘Merkgedicht’.

Jou dy op foar de workshoprige foardrachtskeunst

Wolst tips en trúks om sa foar te dragen dat it publyk dy de wurden wol út ’e mûle helje wol? It geheim ûntdekke achter it goed brûken fan stiltes yn dyn foardracht? Dyn hiele hâlding ynsette om dyn tekst hearre te litten? Meld dy dan oan foar de workshoprige fan fiif jûnen oer foardrachtskeunst foar profesjonele skriuwers en dichters. Yn 2021 dienen 5 profesjonele skriuwers en dichters út Fryslân mei oan de workshoprige. De twadde rige begjint op woansdei 31 augustus en wurdt oanbean troch Ljouwert UNESCO City of Literature, Tryater en Explore the North.

Yn dizze workshoprige ûndersikest op boartlike wize de mooglikheden om in tekst oer te bringen. Silst mei akteur en teaterdosint Karel Hermans oan ’e gong mei dyn eigen teksten, poëzy of proaza, yn hokker taal ast mar wolst. Yn fjouwer gearkomsten fynst út wêr’t dyn kwaliteiten lizze en wêr’tst oan wurkje kinst. It giet benammen om wille en ferbyldingskrêft. We wurkje mei dy oan hâlding, it brûken fan stim, ynterpretaasje en teatertechnyk. Dit is it ark foar in goeie foardrachtskeunstner. Nei fiif gearkomsten jouwe we op 14 oktober mei ús allen in performance foar publyk op festival Explore the North.

Sjoch foar mear ynformaasje en opjefte by Ljouwert UNESCO City of Literature