Gedichten fan de moanne

Myrte Marije Veenbaas (1986) is moannedichter fan desimber en hat keazen foar in fers oer har mem dy’t yn 2025 hommels ferstoar, passend by desimber: in tsjustere moanne dêr’t loslitte en de ein yn sintraal stean.

 

Oanspiele

Ik sette ôf yn ’e eftertún
boarte sidekrûp mei in krobbe
hy rûn fuort dat ik gong nei de bijen
we songen en frieten huning

de wyn blaasde bernestimmen
oer in sompe mei blommen
ik plôke in fioeltsje en ferdronk

net, in beam op jierren joech my in hân
ronfelige fingers wiisden nei de hurd
mar ik woe de klippen fan it trepsgat op en sprong
spielde oan op it kleed, sâlte raffels yn ’e eagen

mem lei te lêzen op ’e bank –
de weagen dunen op har sykheljen

Carla van der Zwaag is dichter fan de moanne novimber 2025 by RIXT.

Yn it moanneljocht

Koroanatiid is faaks al wat ferjitten. Dochs wiene it spannende jierren.
De Ljouwerter Krante die in oprop foar de side ‘Samen Thuis’ om as iepen poadium te tsjinjen foar wat it by minsken teweech brocht. Sa wie der ek in side mei gedichten dêr’t op 7 april 2020 myn gedicht ‘Oerlibje’ pleatst is.
Dit gedicht wol ik fiif jier letter yn it moanneljocht sette om’t ik my der fan bewust bin dat it sa wer barre kin, mei in oare fariant, firus of baktearje.

Oerlibje

Neakene ruten dêr’t in fûgel
mei dompich bûns in ôfdruk efter liet
litte my in frjemde wrâld.

De tillefyzje koarret firusfeiten.
Ferskûle yn bank’s hoeke
konsumearje ik mei iepen mûle
dizze koroanabrij.

Allyk de bleate ruten
besykje ik duldsum
de tsjustere moares
yn my te smoaren en
núnderje

You never walk alone.

Carla van der Zwaag is dichter fan de moanne novimber 2025 by RIXT. ‘Fuortfage’ is har earste moannegedicht.

Fuortfage

Takomst
is in swart gat
yn nukleêr barren.
Ferbaarnde earms
en skonken
op blakere grûn.
Untteistere eagen stoarje
yn de ûneinige djipte fan it neat.

Neakene beammen knakt,
woartelje yn gifgriene grûn.
Huzen fuortfage
as wiene it
berneblokkedoasgebouwen.

 

Sigrid Kingma oer har twadde moannegedicht fan oktober 2025:

‘Synteze is it earste romantyske gedicht dat ik skreau. Ik draach it noch altyd foar. It giet oer hoe’t de natuer dy ferrasse kin mei alle foarmen dêr’t it har yn manifestearret.
No’t ik in ytber bosk behear en ek túnles jou op skoalle, is it namste tapasliker.
Poëzy en túnkje binne beide skeppende aktiviteiten dy’t goed kombinearje.
Dêrom kies ik foar it moanneljocht it gedicht Synteze.‘

Synteze

Wat as ik in tuseart plet
as de maitiidsinne komt
split en de pitsjes siedzje
yn dyn achtertún
njonken de maaieblommen
krijst dan maketten
of dikke tommen?

Wat astû in ierpel snijst
de plakjes op myn krúsbeiplant leist
krije wy dan krûpelhintsjes as ierdbeien?

Sa raar ha wy gjin mar befard
mar túnkjen is in fak apart

Ut: Reade triedleas/Red wireless (2016)

Sigrid Kingma is de moannedichter fan Oktober 2025 by RIXT. Har earste moannegedicht is Wynmoanne.

 

Alle paden efterom
wurde ier of let
paden fan ferset.
Tine Bethlehem, Oranje

Wynmoanne

Ik kwastkje dyn streken mei heechglâns
as in karate-kid
hinne en wer
hinne en wer

Moatst se net himmelje
dan litte de hieren los
seit ús heit, mar mei ferve en al
yn in amer wetter sette

Set de kreakjende knibbel heger
op it keukentrepke
krûpst my ûnder de jas
de poatsjes trilje
wobbel wobbel
klamje ik my mei ien hân
oan de reinpipe fêst

Ik skilderje dyn fruchten
net te sunich
sis ik om ‘e nocht tsjin de kwaste
der fleane michjes yn griene
stive sjerp in tableau mort

Dikke drippen rinne út
pûsters lûke paadsjes fan ferset
ik bin gjin skilder

De swart útsleine druven lizze oer it efterom
útstruid mei wylde earmtakken
ik bin gjin wynboer
dat jout allegear neat

Rispje kin takomme jier noch
as de moanne dûnsje wol en
de kwaste wer yn de amer
mei wolkewetter stiet.

Lara Kool is dichter fan de moanne Septimber by RIXT.

“Ik wol graach myn gedicht ‘Asjebleaft’ yn it moanneljocht sette. It set myn moannegedicht ‘Sels net foar dy’ yn perspektyf. Se hearre in bytsje byinoar. Dit gedicht is noch altyd ien fan myn leafste gedichten, omdat it sa ticht by my stiet. Omdat it yn sa min mooglik wurden, alles seit. Foar my.

It is wichtich in stim te jaan oan minsken dy’t sels gjin stim (mear) hawwe. Ik tink dat dat in belangyk diel is fan poëzy. Te sizzen wat sein wurde moat.

Dit gedicht komt uit het diepste, verste, meest dichte deel van mij. Dit deel van mij is het meest gedicht. Alleen door er open over de schrijven kan het gat gedicht worden. Misschien.

Ek lit it in bytsje myn ûntwikkeling as dichter sjen. Dit wie it earste gedicht fan my dat publisearre waard. Ut de tiid doe’t ik alles noch netsjes mei haadletters skreau en in protte rym brûkte. En yn myn tekst in soad rezjy-oanwizingen foar de lêzer efterliet. It is moai om werom te sjen.”

 

Asjebleaft

Krekt troud
in nestke boud
fielde dyn siel yn my
Dan krampen,
bloed… en dy
it is foargoed foarby
SLACH yn myn búk
TRAAP yn myn búk
in foet en noch in fûst
Fertel my dochs
do fieldest it net
hast der trochhinne koest

 

 

Sels net foar dy is it earste moannegedicht fan Septimber 2025 fan Lara Kool.

 

Sels net foar dy

Wraak
ferjilding fan oandien kwea of ûnrjocht
bibeltaal: straf of ferjilding mei Godsrjocht
my komt de wraak ta: it Godlik rjocht om te straffen
dat ropt om wraak: dat moat wreekt wurde
Wraaknimme
ferjilding fan kwea, lijen of ûnrjocht

wraak

Bloedwraak
Earwraak
Waarwraak
Wraakingel
Wraakgoadinnen
Wraakmotyf
Wraakaksje
Wraakber
Wraaksuchtich
Wraakgefoel
Wraaktinzen
Wraakrop
Wraakoefening
Wraakferlet
oanstriid om ferjilding foar leed of ûnrjocht

WRAAK

begripen stiet hjir los fan